VII. TOPLUMSAL
DÜZEN VE HUKUK
C. İKTİSAT
RIZIK -1
a) 
Allah'ın Rızk Vermesi
(1) Kavram olarak, Toplumsal Düzen ve Hukuk,
İktisat, Rızk, Allah'ın Rızk vermesi
Hiç kuşkusuz,
zenginlik veren de O'dur, nimete boğan da... 53. sure
(NECM) 48. ayet (Resmi: 53/İniş:23/ Alfabetik:80) Andolsun, sizi yeryüzünde yerleştirdik ve sizin için orada,
geçiminize yarayacak nimet ve imkanlara vücut verdik. Ne de az
şükrediyorsunuz! 7. sure (A'RAF) 10. ayet
(Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9) Eğer yolda, kıvamında
yürüselerdi, onları bol bir su ile suvarırdık, Ki onları, onun içinde imtihan edelim. Kim
Rabbinin zikrinden / Kur'an'dan yüz çevirirse Rabbi onu, gittikçe yükselen bir
azaba sokar. 72. sure (CİN) 16-17. ayet
(Resmi: 72/İniş:40/Alfabetik:16) Hiç
kuşkusuz Rabbin, dilediğine rızkı açar da kısar da. O, kullarını görüyor, onlardan
haber alıyor. 17. sure (İSRÂ) 30. ayet
(Resmi: 17/İniş:50/Alfabetik:46) Orada sizin için ve rızıklandırıcısı siz olmadığınız kimse için
geçimlikler yarattık. 15. sure
(HİCR) 20. ayet (Resmi: 15/İniş:54/Alfabetik:36) De
ki: "Göklerden ve yerden sizi kim rızıklandırıyor?" De ki:
"Allah! O halde biz
yahut siz ya tam hidayet üzerindeyiz yahut açık bir sapıklık içinde." 34. sure (SEBE') 24. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) De
ki: "Rabbim, dilediğine rızkı genişletip açar, dilediğine ölçülü verir /
kısar. Fakat
insanların çokları bilmiyorlar." 34.
sure (SEBE') 36. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) De ki: "Rabbim, kullarından dilediğine rızkı bolca,
genişçe verir, dilediğine de kısarak verir. Bir şey infak ederseniz O, onun yerine
başka bir şey lütfeder. Rızık verenlerin en hayırlısıdır O." 34. sure (SEBE') 39. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) Bilmediler
mi ki Allah, rızkı dilediğine açıp yayar da kısıp daraltır da. İman eden bir
toplum için bunda elbette ibretler vardır. 39. sure
(ZÜMER) 52. ayet (Resmi: 39/İniş:59/ Alfabetik:114) O odur ki
size ayetlerini gösteriyor ve sizin için gökten bir
rızık indiriyor. O'na yönelenden başkası öğüt alamaz. 40. sure (MÜ'MİN) 13. ayet (Resmi: 40/İniş:60/Alfabetik:69) Eğer Allah, kulları için rızkı
yayıp döşeseydi, yeryüzünde mutlaka azarlardı. Ama O, dilediğince ölçülü olarak
indiriyor. Çünkü O,
kullarından gereğince haberdardır, onları iyice görmektedir. O odur ki, kulları umutlarını kestikten sonra yağmuru
indirir ve rahmetini yayar. Velî'dir O, Hamîd'dir. 42. sure (ŞÛRÂ) 27-28. ayet (Resmi: 42/İniş:62/Alfabetik:95) Rabbinin rahmetini onlar mı
bölüştürüyorlar? Dünya hayatında onların geçimliklerini aralarında biz
paylaştırdık. Ve onların kimini kimine derecelerle üstün kıldık ki, bazısı
bazısını tutup çalıştırsın. Rabbinin rahmeti, onların derleyip
topladıklarından daha hayırlıdır. İnsanlar bir tek ümmet haline gelmeyecek
olsalardı, o Rahman'a nankörlük edenlerin evlerine gümüşten tavanlar çatar,
sırtlarına binip yükselecekleri merdivenler / asansörler yapardık. Evlerine
kapılar, üzerlerinde yan yatacakları koltuklar yapardık; Her yanda süsler
oluştururduk. İşte bütün bunlar, şu iğreti dünya
hayatının nimetidir. Rabbinin katındaki âhiret ise takva sahipleri
içindir. 43. sure (ZUHRUF) 32-35. ayet
(Resmi: 43/İniş:63/ Alfabetik:113) Ben
onlardan rızık istemiyorum. Beni yedirip doyurmalarını da istemiyorum. Hiç
kuşkusuz, Allah Rezzâk'tır, bol bol rızık verir. Kuvvet sahibidir, Metîn'dir,
güçlü ve dayanıklıdır. 51. sure (ZÂRİYÂT)
57-58. ayet (Resmi: 51/İniş:67/Alfabetik:111) Allah,
rızıkta kiminizi kiminize üstün kılmıştır. Fazla verilenler, rızıklarını
ellerinin altındakilere aktarıp da hepsi onda eşit hale gelmiyor. Allah'ın
nimetini mi inkâr ediyor bunlar? 16. sure
(NAHL) 71. ayet (Resmi: 16/İniş:70/Alfabetik:75) Peki,
O, rızkını tutarsa kim var sizi rızıklandıracak? Hayır, bir azgınlık ve nefret
içinde inat etmekteler. 67. sure (MÜLK) 21. ayet
(Resmi: 67/İniş:77/Alfabetik:68) Görmediler
mi Allah, dilediğine rızkı genişçe veriyor, dilediğine kısıyor. İnanan bir
topluluk için bunda elbette ibretler vardır. 30. sure
(RÛM) 37. ayet (Resmi: 30/İniş:84/Alfabetik:87) "Allah'ın
berisinden; bir takım putlara tapıyorsunuz, yalan / iftira üretiyorsunuz. Sizin Allah dışında kulluk / kölelik ettikleriniz size
hiçbir rızık veremezler. Rızkı Allah katında arayın; O'na kulluk edin,
O'na şükredin. O'na döndürüleceksiniz." 29. sure (ANKEBÛT) 17. ayet (Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Nice
hayvanlar var, kendi rızkını taşıyamaz. Allah onları da rızıklandırıyor, sizi
de. Semî'dir
O, Alîm'dir. 29. sure (ANKEBÛT) 60. ayet
(Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Allah,
kullarından dilediğine rızkı açıp yayar da ölçülü verip kısar da. Allah her şeyi çok iyi bilir. 29. sure (ANKEBÛT) 62. ayet (Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Allah,
dilediği kimse için rızkı alabildiğine açar da sınırlayıp kısar da. İğreti dünya hayatıyla sevinip
şımardılar. Oysaki dünya hayatı, âhirete oranla sadece küçük bir nimetlenme. 13. sure (RA'D) 26. ayet (Resmi: 13/İniş:87/Alfabetik:85) İçinizden
bekârları / dulları, bir de erkek hizmetçilerinizden ve halayıklarınızdan
durumu uygun olanları evlendirin. Eğer yoksul iseler, Allah
onları lütfundan zenginleştirir. Allah Vâsi'dir, Alîm'dir. 24. sure (NÛR) 32. ayet (Resmi: 24/İniş:102/Alfabetik:84)Ey
inananlar! Müşrikler bir pisliktir. Artık bu yıllarından sonra Mescid-i Haram'a
yaklaşmasınlar. Eğer yoksulluktan korkarsanız bilin
ki, Allah dilediği taktirde sizi yakında lütfundan zengin edecektir.
Allah her şeyi bilir, tüm hikmetlerin sahibidir. 9. sure (TEVBE) 28. ayet (Resmi: 9/İniş:113/Alfabetik:104) Yerde hiçbir
debelenen yoktur ki, rızkı Allah'ın üzerinde olmasın. O, onun karar kıldığı
noktayı da bilir, emanet edildiği yeri de. Her şey, apaçık bir Kitap'tadır. 11. sure (HÛD) 6. ayet (Resmi: 11/İniş:52/ Alfabetik: 38)
(2) Rızk
(a) 
Rızk, veren Allah'tır
Kendi döllendirip
yaydığı ekinden ve hayvanlardan Allah'a bir pay ayırdılar da kendi zanlarınca
şöyle dediler: "Bu Allah için, bu da ortaklarımız için." ortakları
için olan Allah'a ulaşmaz. Ama Allah için olan, ortaklarına ulaşıyor. Ne kötü hüküm veriyorlar! 6. sure (EN'ÂM) 136. ayet (Resmi: 6/İniş:55/Alfabetik:20) De ki:
"Allah'ın, kulları için çıkardığı süsü, güzel
ve tatlı rızıkları kim haram etmiş?" De ki: "Dünya hayatında
inananlar için de var. Kıyamet gününde ise yalnız inananlar içindirler."
Bilgiden nasipli bir topluluk için biz, ayetleri böyle ayrıntılı kılıyoruz. 7. sure (A'RAF) 32. ayet (Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9) Tutuyor,
kendilerine verdiğimiz rızıklardan hiçbir şeyin farkında olmayanlara pay
çıkarıyorlar. Allah'a
yemin olsun ki, iftira edip durduğunuz
şeylerden kesinlikle hesaba çekileceksiniz. 16. sure (NAHL) 56. ayet (Resmi: 16/İniş:70/Alfabetik:75) Bilin ki, mallarınız ve
çocuklarınız sizin için bir imtihan aracıdır. Allah'a gelince, büyük
ödül O'nun katındadır. 8. sure (ENFÂL) 28. ayet (Resmi: 8/İniş:93/Alfabetik:22) Onlardan
bazı çiftlere, kendilerini imtihan etmek için iğreti hayatın süsü olarak
verdiğimiz nimetlere gözlerini dikme! Rabbinin rızkı hem daha hayırlı hem daha
süreklidir. 20. sure (TÂHÂ) 131. ayet
(Resmi: 20/İniş:45/Alfabetik:96) Şu
da bir gerçek ki, mallarınız ve çocuklarınız bir imtihan aracıdır. Allah'a gelince, onun katında
büyük bir ödül vardır. 64. sure (TEĞÂBÜN) 15.
ayet (Resmi: 64/İniş:107/Alfabetik:101) Ama Rabbi onu sıkıntıya uğratıp rızkını ölçüye bağlarsa:
"Rabbim bana ihanet etti!" der. 89. sure (FECR) 16. ayet (Resmi: 89/İniş:10/Alfabetik:25)
(b) Rızk, azığın en güzeli
Takvadır
Hac, bilinen aylardadır. Kim o
aylarda haccı kendisine gerekli kılarsa hacda kadına yaklaşmak, kötülüğe sapmak,
kavga ve çekişmeye girmek yoktur. İyilik olarak yaptığınızı Allah bilir. Azık edinin. Hiç kuşkusuz azığın en güzeli takvadır. Ey
akıl ve gönül sahipleri, benden korkun. 2.
sure (BAKARA) 197. ayet (Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11)
(c) Rızk, Allah yolunda
/ Allah için harcayın
Ki onlar, gayba inananlar, namazı
kılanlardır. Ve kendilerine rızk olarak
verdiklerimizden, başkalarına pay çıkaranlardır. 2. sure (BAKARA) 3. ayet (Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11) Ey iman edenler! Alış-verişin,
dostluğun, şefaatin olmadığı o gün gelmeden önce size verdiğimiz rızktan infak
edip dağıtın. Küfre sapanlar zalimlerin ta kendileridir. 2. sure (BAKARA) 254. ayet (Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11) Ne olurdu
onlara, Allah'a ve âhiret gününe inanıp da Allah'ın
kendilerine verdiği rızıktan öyle dağıtsalardı! Allah onları
bilmekteydi. 4. sure (NİSA) 39. ayet
(Resmi: 4/İniş:98/Alfabetik:82) Namazı
dosdoğru kılarlar onlar. Ve kendilerine rızık
olarak verdiklerimizden bol bol dağıtırlar. 8. sure (ENFÂL) 3. ayet (Resmi: 8/İniş:93/Alfabetik:22) Onlar,
Rablerinin yüzünü arzulayarak sabrederler, namazı kılarlar, kendilerine verdiğimiz rızıklardan gizli ve açık
dağıtırlar ve kötülüğü güzellikle savarlar. İşte bunlar içindir ölümsüz
yurt. 13. sure (RA'D) 22. ayet (Resmi:
13/İniş:87/Alfabetik:85) İnanan
kullarıma söyle: Namazı kılsınlar, kendilerine
verdiğimiz rızıklardan, hiçbir alışverişin, hiçbir dostluğun olmadığı o gün
gelmeden önce, gizli ve açık infak etsinler. 14. sure (İBRÂHİM) 31. ayet (Resmi: 14/İniş:72/Alfabetik:40) Onlar öyle
insanlardır ki, Allah anıldığında kalpleri titrer; başlarına gelene
sabrederler, namazı gözetirler. Ve kendilerine
verdiğimiz rızıklardan infak ederler. 22. sure (HAC) 35. ayet (Resmi: 22/İniş:88/Alfabetik:32) İşte
böylelerine ödülleri, sabrettikleri için iki kez verilir. Onlar, kötülüğü
güzellikle karşılayıp savarlar. Ve onlar,
kendilerine verdiğimiz rızıktan infak ederler. 28. sure (KASAS) 54. ayet (Resmi: 28/İniş:49/ Alfabetik:53) Dediler ki:
"Eğer seninle birlikte yol alırsak, yerimizden, yurdumuzdan oluruz." Biz onları, katımızdan rızık olarak gelen tüm ürünlerin
derlenip toplandığı güvenli, saygıdeğer bir mekâna yerleştirmedik mi?
Ama onların çokları bilmiyorlar. 28. sure
(KASAS) 57. ayet (Resmi: 28/İniş:49/Alfabetik:53) Yanları
yataklarından uzaklaşır; korku ve ümitle Rablerine dua ederler. Kendilerine verdiğimiz rızıklardan da dağıtırlar. 32. sure (SECDE) 16. ayet (Resmi: 32/İniş:75/Alfabetik:92) Allah'ın
Kitabı'nı okuyanlar, namazı kılanlar, kendilerine
verdiğimiz rızıklardan gizli ve açık infak edenler, asla batmayacak bir ticaret umabilirler. 35. sure (FATIR) 29. ayet (Resmi: 35/İniş:43/Alfabetik:24) Onlara,
"Allah'ın size lütfettiği rızıklardan dağıtın!" dendiğinden,
nankörlüğe sapanlar, iman edenlere şöyle derler: "Allah'ın, dilediği
takdirde yedirip doyuracağı kişiyi biz mi doyuracağız? Siz açık bir sapıklık
içindesiniz, hepsi bu." 36. sure
(YÂSÎN) 47. ayet (Resmi: 36/İniş:41/Alfabetik:108) Rablerinin
çağrısına cevap verirler, namazı kılarlar. İşleri / yönetimleri, aralarında bir
şûra'dır. Kendilerine verdiğimiz rızıklardan infak
ederler. 42. sure (ŞÛRÂ) 38. ayet
(Resmi: 42/İniş:62/Alfabetik:95) Sizden
birine ölüm gelip de, "Ey Rabbim, yakın bir süreye kadar beni
geciktirseydin de içtenliğimi belgelemek için bir şeyler vererek iyilik ve
barış sevenler olsaydım!" demesinden önce, size
rızık olarak verdiklerimizden dağıtın. 63. sure (MÜNÂFİKÛN) 10. ayet (Resmi: 63/İniş:103/Alfabetik:72) Geniş
imkâna sahip olan bu geniş imkânından harcasın. Rızkı kendisine ölçü ile
verilmiş olan da Allah'ın kendisine verdiğinden infak etsin. Allah hiçbir
benliği, kendisine verdiği şey dışında yükümlü tutmaz. Allah, bir güçlükten sonra bir
kolaylık yaratacaktır. 65. sure (TALÂK) 7. ayet
(Resmi: 65/İniş:100/Alfabetik:98)
(d) Rızk, inanan veya inanmayan herkese
İbrahim şöyle yakarmıştı:
"Rabb'im! Şu kenti güvenli bir kent yap, halkının
Allah'a ve âhıret gününe inananlarını çeşitli ürünlerle rızıklandır." Rab
dedi ki: "Küfre sapanları bile rızıklandırırım. Ama az bir nimetle
rızıklandırır, sonra da ateş azabına itiveririm. Ne kötü bir dönüş
yeridir o..." 2. sure (BAKARA) 126. ayet
(Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11) Rabbinin
lütfundan nimetlerle hepsine uzanırız: Onlara da bunlara da. Rabbinin lütfu
kimse tarafından engellenemez / kısıtlanamaz. 17. sure
(İSRÂ) 20. ayet (Resmi: 17/İniş:50/Alfabetik:46) Allah
yolunda hicret edip sonra da öldürülen yahut ölenleri, Allah güzel bir rızıkla
mutlaka rızıklandıracaktır. Allah, rızık verenlerin elbette ki en hayırlısıdır. 22. sure (HAC) 58. ayet (Resmi: 22/İniş:88/Alfabetik:32) O odur ki
size ayetlerini gösteriyor ve sizin için gökten bir
rızık indiriyor. O'na yönelenden başkası öğüt alamaz. 40. sure (MÜ'MİN) 13. ayet (Resmi: 40/İniş:60/Alfabetik:69)
(e) Rızk, nankörlük etmeyenler için helal / temiz / güzeli
Ve bulutu üstünüze gölgelik
yaptık ve size kudret helvasıyla bıldırcın indirdik: "rızk
olarak size verdiklerimizin, en temizlerinden yiyin." dedik. Onlar
zulmü bize yapmadılar, onlar kendi benliklerine zulmetmekteydiler. 2. sure (BAKARA) 57. ayet (Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11) Şöyle yakar:
"Ey mülkün Mâlik'i, sahibi olan Allah’ım! Sen
mülk ve saltanatı dilediğine verir, mülk ve saltanatı dilediğinden çekip
alırsın. Dilediğini yüceltip aziz edersin, dilediğini alçaltıp zelil kılarsın.
İmkân, mal ve nimet senin elindedir. Sen, her şeye kadirsin." 3. sure (ÂLİ IMRÂN) 26. ayet (Resmi: 3/İniş:94/Alfabetik:7) Allah, onu
güzel bir kabulle kabul etti ve onu güzel bir bitki gibi besleyip büyüttü. Onu,
Zekeriyya'nın korumasına verdi. Zekeriyya, mihrapta
onun yanına her girdiğinde, orada bir rızık bulur ve sorardı: "Meryem, bu
sana nereden?" Meryem de "Bu, Allah katındandır; çünkü Allah
dilediğini hesapsızca rızıklandırır." derdi. 3. sure (ÂLİ IMRÂN) 37. ayet (Resmi: 3/İniş:94/Alfabetik:7) Allah'ın
size helal ve temiz olarak verdiği rızıklardan yiyin. Kendisine iman ettiğiniz
Allah'tan korkun. 5. sure (MÂİDE) 88. ayet
(Resmi: 5/İniş:110/Alfabetik:60) De ki
onlara: "Hadi gelin, Rabbinizin size neleri haram kıldığını yüzünüze karşı
okuyayım: Hiçbir şeyi O'na ortak koşmayın. Ana-babaya çok iyi davranın. Yoksulluk endişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin; biz sizi
de onları da rızıklandırırız. Kötülüklerin görünenine de gizli kalanına
da yaklaşmayın. Allah'ın saygın ve aziz kıldığı cana, bir hakkı savunmak
dışında kıymayın. Allah size bunları önerdi ki, aklınızı işletebilesiniz."
6. sure (EN'ÂM) 151. ayet (Resmi: 6/İniş:55/Alfabetik:20) De ki:
"Allah'ın, kulları için çıkardığı süsü, güzel
ve tatlı rızıkları kim haram etmiş?" De ki: "Dünya hayatında
inananlar için de var. Kıyamet
gününde ise yalnız inananlar içindirler." Bilgiden nasipli
bir topluluk için biz, ayetleri böyle ayrıntılı kılıyoruz. 7. sure (A'RAF) 32. ayet (Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9) Ateş halkı, cennet halkına seslenir: "Şu
sudan yahut Allah'ın sizi rızıklandırdığından biraz da bize akıtın!" Şu
cevabı verirler: "Allah, o ikisini de küfre sapanlara haram
kılmıştır." 7. sure (A'RAF) 50. ayet
(Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9) Düşünün ki,
siz bir zamanlar yeryüzünde ezilip horlanan bir azınlıktınız. İnsanların sizi
çarpıvereceğinden korkuyordunuz. Bu haldeyken Allah
sizi barındırdı, yardımıyla sizi destekledi ve şükredersiniz ümidiyle sizi
tertemiz nimetlerle rızıklandırdı. 8.
sure (ENFÂL) 26. ayet (Resmi: 8/İniş:93/Alfabetik:22) Ey
inananlar! Müşrikler bir pisliktir. Artık bu yıllarından sonra Mescid-i Haram'a
yaklaşmasınlar. Eğer yoksulluktan korkarsanız bilin
ki, Allah dilediği taktirde sizi yakında lütfundan zengin edecektir.
Allah her şeyi bilir, tüm hikmetlerin sahibidir. 9. sure (TEVBE) 28. ayet (Resmi: 9/İniş:113/Alfabetik:104) Ne olurdu,
bunlar, Allah ve resulünün kendilerine verdiklerine razı olsalardı da şöyle
deselerdi: "Allah bize yeter. Allah bize
lütfundan verecektir; resulü de. Zaten biz, gönlümüzü yalnız Allah'a bağlamışız."
9. sure (TEVBE) 59. ayet (Resmi: 9/İniş:113/Alfabetik:104) Yerde
hiçbir debelenen yoktur ki, rızkı Allah'ın üzerinde olmasın. O, onun karar kıldığı
noktayı da bilir, emanet edildiği yeri de. Her şey, apaçık bir Kitap'tadır. 11. sure (HÛD) 6. ayet (Resmi: 11/İniş:52/Alfabetik: 38) "Eğer inananlar iseniz, Allah'ın bıraktığı kâr sizin için
daha hayırlıdır. Ben sizin üzerinizde bir bekçi değilim." 11. sure (HÛD) 86. ayet (Resmi: 11/İniş:52/Alfabetik:38) Allah,
dilediği kimse için rızkı alabildiğine açar da sınırlayıp kısar da. İğreti dünya hayatıyla sevinip
şımardılar. Oysaki dünya hayatı, âhirete oranla
sadece küçük bir nimetlenme. 13. sure
(RA'D) 26. ayet (Resmi: 13/İniş:87/Alfabetik:85) Allah,
rızıkta kiminizi kiminize üstün kılmıştır. Fazla verilenler, rızıklarını
ellerinin altındakilere aktarıp da hepsi onda eşit hale gelmiyor. Allah'ın
nimetini mi inkâr ediyor bunlar? 16. sure (NAHL) 71. ayet (Resmi: 16/İniş:70/Alfabetik:75) Hiç
kuşkusuz Rabbin, dilediğine rızkı açar da kısar da. O, kullarını görüyor, onlardan
haber alıyor. 17. sure (İSRÂ) 30. ayet
(Resmi: 17/İniş:50/Alfabetik:46) Ailene
namazı emret, kendin de ona sabırla devam et! Biz
senden rızık istemiyoruz. Seni biz rızıklandırıyoruz. Sonuç takvanındır!
20. sure (TÂHÂ) 132. ayet (Resmi: 20/İniş:45/Alfabetik:96) Gerçek
şu ki, biz onları ve atalarını, ömür kendilerine uzun gelecek kadar
nimetlendirdik. Hâlâ
görmüyorlar mı ki, biz yerküreye geliyor, onu uçlarından eksiltiyoruz. Galip
gelenler onlar mı? 21. sure (ENBİYÂ) 44. ayet
(Resmi: 21/İniş:73/Alfabetik:21) Biz
her ümmet için bir kurbanlık hayvan kesme zamanı / kurbanlık hayvan kesme yeri
/ kurbanlık hayvan kesme tarzı belirledik ki, kendilerine rızık olarak verdiği
kurbanlık hayvanların üstüne Allah'ın ismini ansınlar. Sizin tanrınız bir tek tanrıdır;
o halde yalnız O'na teslim olun. Alçak gönüllü, saygılı kişileri muştula. 22. sure (HAC) 34. ayet (Resmi: 22/İniş:88/Alfabetik:32) "O bildiğiniz nimetleri önünüze yayandan korkun."
26. sure (ŞUARA) 132. ayet (Resmi: 26/İniş:47/ Alfabetik: 94) Akşam onun
mevkiine / konumuna imrenenler sabah şöyle diyorlardı: "Vay be! Allah, kullarından dilediğine rızkı açıp yayıyor,
dilediğine de ölçüyle veriyor / kısıyor. Allah bize lütufta bulunmasaydı,
vallahi bizi de batırmıştı. Demek ki, inkârcılar asla iflah etmiyorlar."
28. sure (KASAS) 82. ayet (Resmi: 28/İniş:49/Alfabetik:53) "Allah'ın
berisinden; bir takım putlara tapıyorsunuz, yalan / iftira üretiyorsunuz. Sizin Allah dışında kulluk / kölelik ettikleriniz size
hiçbir rızık veremezler. Rızkı Allah katında arayın; O'na kulluk edin,
O'na şükredin. O'na döndürüleceksiniz." 29. sure (ANKEBÛT) 17. ayet (Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Nice
hayvanlar var, kendi rızkını taşıyamaz. Allah onları da rızıklandırıyor, sizi
de. Semî'dir O,
Alîm'dir. 29. sure (ANKEBÛT) 60. ayet
(Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Allah,
kullarından dilediğine rızkı açıp yayar da ölçülü verip kısar da. Allah her şeyi çok iyi bilir. 29. sure (ANKEBÛT) 62. ayet (Resmi: 29/İniş:85/Alfabetik:8) Görmediler
mi Allah, dilediğine rızkı genişçe veriyor, dilediğine kısıyor. İnanan bir
topluluk için bunda elbette ibretler vardır. 30. sure
(RÛM) 37. ayet (Resmi: 30/İniş:84/Alfabetik:87)De ki:
"Göklerden ve yerden sizi kim
rızıklandırıyor?" De ki: "Allah! O halde biz yahut siz ya tam
hidayet üzerindeyiz yahut açık bir sapıklık içinde." 34. sure (SEBE') 24. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) De ki: "Rabbim, dilediğine rızkı genişletip açar, dilediğine
ölçülü verir / kısar. Fakat insanların çokları bilmiyorlar." 34. sure (SEBE') 36. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) De ki:
"Rabbim, kullarından dilediğine rızkı bolca,
genişçe verir, dilediğine de kısarak verir. Bir şey infak ederseniz O, onun
yerine başka bir şey lütfeder. Rızık verenlerin en hayırlısıdır O."
34. sure (SEBE') 39. ayet (Resmi: 34/İniş:58/Alfabetik:91) Allah'ın
Kitabı'nı okuyanlar, namazı kılanlar, kendilerine
verdiğimiz rızıklardan gizli ve açık infak edenler, asla batmayacak bir ticaret
umabilirler. 35. sure (FATIR) 29.
ayet (Resmi: 35/İniş:43/Alfabetik:24) İşte
bu, bizim verdiğimiz rızıktır elbette. Bitip tükenmesi yoktur onun. 38. sure (SÂD) 54. ayet (Resmi: 38/İniş:38/Alfabetik:88) De ki: "Ey öz benlikleri aleyhine sınırı aşan / aşırı giden
kullarım! Allah'ın rahmetinden ümit kesmeyin! Allah, günahları tümden
affeder. Çünkü O, mutlak Gafur, mutlak Rahim'dir." 39. sure (ZÜMER) 53. ayet (Resmi: 39/İniş:59/Alfabetik:114) Allah odur
ki, yeryüzünü sizin için durulacak yer, göğü bir bina yaptı; sizi yaratıp donattı ve görünüşünüzü güzel yaptı, sizi
temiz ve güzel nimetlerle rızıklandırdı. İşte bu Allah'tır sizin
Rabbiniz! Âlemlerin Rabbi olan Allah ne kadar yücedir! 40. sure (MÜ'MİN) 64. ayet (Resmi: 40/İniş:60/Alfabetik:69) O,
yeryüzüne, denge ve dayanıklık sağlayan dağları üstünden yerleştirdi. Onda
bereketlere vücut verdi. Ve onda, azıklarını dört günde takdir edip düzenledi.
İsteyip duranlar için eşit miktarda olmak üzere... 41. sure (FUSSİLET) 10. ayet (Resmi: 41/İniş:61/Alfabetik:30) Göklerin ve
yerin kilitleri / anahtarları O'nundur. Rızkı,
dilediğine açıp bol bol verir. Kısarak, ölçüyle de verir. Gerçek şu ki,
O her şeyi en iyi biçimde bilmektedir. 42.
sure (ŞÛRÂ) 12. ayet (Resmi: 42/İniş:62/ Alfabetik:95) Eğer
Allah, kulları için rızkı yayıp döşeseydi, yeryüzünde mutlaka azarlardı. Ama O,
dilediğince ölçülü olarak indiriyor. Çünkü O, kullarından gereğince haberdardır,
onları iyice görmektedir. 42. sure
(ŞÛRÂ) 27. ayet (Resmi: 42/İniş:62/Alfabetik:95) Geceyle
gündüzün birbiri ardınca gelişinde, Allah'ın gökten
bir rızık indirip de onunla yerküreyi ölümünden sonra hayata kavuşturmasında,
rüzgârların her bir yana sevk edilişinde de aklını çalıştıran bir topluluk için
izler, işaretler vardır. 45. sure (CÂSİYE) 5.
ayet (Resmi: 45/İniş:65/Alfabetik:15) Kullara
rızık olsun diye. Ve o suyla ölü bir beldeye hayat verdik. İşte böyledir topraktan
fışkırış. 50. sure (KAF) 11. ayet
(Resmi: 50/İniş:34/Alfabetik:49) O kolayca akıp gidenlere / o rahatça
yüzenlere, O iş ve oluşu bölüştürenlere yemin olsun
ki, 51. sure (ZÂRİYÂT) 3-4. ayet
(Resmi: 51/İniş:67/Alfabetik:111) Ve
onu hiç beklemediği yönden rızıklandırır. Kim Allah'a dayanıp güvenirse O, ona
yeter. Hiç
kuşkusuz, Allah, emrini yerine getirecektir. Allah her şey için bir ölçü / bir
kader belirlemiştir. 65. sure (TALÂK) 3. ayet
(Resmi: 65/İniş:100/Alfabetik:98) Peki,
O, rızkını tutarsa kim var sizi rızıklandıracak? Hayır, bir azgınlık ve nefret
içinde inat etmekteler. 67. sure (MÜLK) 21. ayet
(Resmi: 67/İniş:77/Alfabetik:68) Şunu da
söyle: "Bir sabah suyunuz çekiliverse, kim
getirecek fışkırıp akan bir su size?" 67. sure (MÜLK) 30. ayet (Resmi: 67/İniş:77/Alfabetik:68) Gerektiği
şekilde ayıranlara, 77. sure (MÜRSELÂT) 4. ayet
(Resmi: 77/İniş:33/ Alfabetik:73)
(f) Rızk, Allah kullarından rızk istemez
Ben onlardan rızık
istemiyorum. Beni yedirip doyurmalarını da istemiyorum. 51. sure (ZÂRİYÂT) 57. ayet (Resmi: 51/İniş:67/Alfabetik:111)
(g) Rızk, inanıp isteyene Ahiret azığı
Sakınıp korunanlara vaat edilen cennetin temsilî anlatımı şu: Altından ırmaklar akar, yemişleri de sürekli, gölgesi de.
İşte korunup sakınanların son yurdu. Kâfirlerin son yurdu ise ateş.. 13. sure (RA'D) 35. ayet (Resmi: 13/İniş:87/Alfabetik:85) Rabbinin
lütfundan nimetlerle hepsine uzanırız: Onlara da bunlara da. Rabbinin lütfu
kimse tarafından engellenemez / kısıtlanamaz. 17. sure
(İSRÂ) 20. ayet (Resmi: 17/İniş:50/Alfabetik:46) Onlardan
bazı çiftlere, kendilerini imtihan etmek için iğreti hayatın süsü olarak
verdiğimiz nimetlere gözlerini dikme! Rabbinin rızkı hem daha hayırlı hem daha
süreklidir. 20. sure (TÂHÂ) 131. ayet
(Resmi: 20/İniş:45/Alfabetik:96) İşte
bu, bizim verdiğimiz rızıktır elbette. Bitip tükenmesi yoktur onun. 38. sure (SÂD) 54. ayet (Resmi: 38/İniş:38/Alfabetik:88)
(h) Allah'ın verdiği rızkı Allah'a iftira atarak
haramlaştıranlar
Şu bir gerçek ki, ilimsizlik
yüzünden öz evlatlarını beyinsizce katledenlerle Allah'ın
kendilerine verdiği rızıkları, Allah'a iftira ederek haramlaştıranlar gerçekten
hüsrana uğramışlardır. İnan olsun, sapıtmışlardır onlar; hiçbir zaman
doğruyu ve güzeli bulamazlar. Çardaklı ve çardaksız
bahçeleri, ürünleri çeşit çeşit hurmaları, sebzeleri, zeytinleri, narları,
birbirine benzer ve benzemez biçimde oluşturan O'dur. Her birinin meyvesinden,
olgunlaştığı zaman yiyin ve hasat gününde onun hakkını da verin. İsraf etmeyin,
Allah israf edenleri sevmez. Hayvanlardan yük taşıyanı da yaygı / döşek
yapılanı da yaratan yine O'dur. Allah'ın size
verdiği rızıklardan yiyin, şeytanın adımlarını izlemeyin! Çünkü o sizin
için açık bir düşmandır. 6. sure (EN'ÂM) 140-142.
ayet (Resmi: 6/İniş:55/Alfabetik:20) De ki:
"Allah'ın, kulları için çıkardığı süsü, güzel
ve tatlı rızıkları kim haram etmiş?" De ki: "Dünya hayatında
inananlar için de var. Kıyamet gününde ise yalnız inananlar içindirler."
Bilgiden nasipli bir topluluk için biz, ayetleri böyle ayrıntılı kılıyoruz. 7. sure (A'RAF) 32. ayet (Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9) De ki: "Ne oldu size de Allah'ın size rızık olarak
indirdiği şeylerden bir haram yaptınız bir de helal?" De ki: "Allah
mı size izin verdi, yoksa Allah'a iftira mı ediyorsunuz?" 10. sure (YÛNUS) 59. ayet (Resmi: 10/İniş:51/Alfabetik:109)
(i) Rızk, Allah'tan
istemek ve rızk için çalışmak
Rabb'inizden bir
lütuf ve bereket istemenizde hiç bir sakınca yoktur. Arafat'tan ayrılıp akın
ettiğinizde Meş'ar-i Haram'da Allah'ı zikredin. O'nu, O'nun size gösterdiği
gibi anın. Siz bundan önce gerçekten sapıklardan idiniz. 2. sure (BAKARA) 198. ayet (Resmi: 2/İniş:92/Alfabetik:11) Gece ve
gündüz uyumanız, onun lütfundan nasip aramanız da
O'nun ayetlerindendir. Bunda, işitebilen bir toplum için elbette
ibretler vardır. 30. sure (RÛM) 23. ayet
(Resmi: 30/İniş:84/Alfabetik:87) İki
deniz birbirine eşit olmaz. Bu tatlıdır, susuzluğu giderir, içimi hoş ve
rahattır; şu tuzludur, acıdır. Ama hepsinden de taze et yersiniz; giyip
takınacağınız bir süs çıkarırsınız. Allah'ın lütfundan nasip aramanız ve
şükredebilmeniz için, gemilerin denizi yara yara gittiğini görürsün. 35. sure (FATIR) 12. ayet (Resmi: 35/İniş:43/Alfabetik:24) Allah size denizi
boyun eğdirdi ki, içinde gemiler O'nun emriyle akıp gitsin, lütfundan istekte
bulunasınız ve şükredebilesiniz. 45. sure
(CÂSİYE) 12. ayet (Resmi: 45/İniş:65/Alfabetik:15)Hiç kuşkun
olmasın, Rabbin senin durumunu biliyor. Gecenin üçte ikisinden daha azını,
yarısını, üçte birini ayakta geçiriyorsun. Seninle beraber olanlardan bir grup
da öyle. Allah, geceyi de gündüzü de ölçüye
bağlamıştır. Sizin onu kuşatamayacağınızı bildi de size tövbe nasip
etti. O halde Kur'an'dan, kolay geleni okuyun. Sizden hastalar olacağını bildi.
Bir kısmının yeryüzünde dolaşıp Allah'ın lütfundan
bir şeyler isteyeceklerini, diğer bir kısmının da Allah yolunda
çarpışacaklarını bildi. O halde Kur'an'dan, kolay geleni okuyun! Namazı
kılın! Zekâtı verin. Güzel bir ödünçle Allah'a ödünç verin! Öz benlikleriniz
için önden gönderdiğiniz iyiliğin, Allah katında hayrını daha çok, ödülünü daha
büyük olarak bulacaksınız. Allah'tan af dileyin. Hiç kuşkusuz, Allah çok
affedici, çok esirgeyicidir. 73. sure
(MÜZZEMMİL) 20. ayet (Resmi: 73/İniş:3/Alfabetik:74) Gündüzü,
geçim için çalışma zamanı yaptık. 78. sure
(NEBE) 11. ayet (Resmi: 78/İniş:80/Alfabetik:79)
(j) Rızk, Allah'ın sana verdikleri içinde ahiret
yurdunu ara, dünyadan da nasibini unutma
"Allah'ın sana verdikleri
içinde âhiret yurdunu ara, dünyadan da nasibini unutma. Allah'ın sana güzel
davrandığı gibi sen de güzel davran / Allah'ın sana
lütufta bulunduğu gibi sen de lütufta bulun. Yeryüzünde fesat isteyip
durma, çünkü Allah fesat peşinde koşanları sevmez." 28. sure (KASAS) 77. ayet (Resmi: 28/İniş:49/Alfabetik:53)
(k) Rızk, Allah dilediğine hesapsız verir
"Geceyi gündüzün içine
sokarsın, gündüzü de gecenin içine sokarsın. Diriyi ölüden çıkarırsın, ölüyü
diriden çıkarırsın. Dilediğini hesapsızca
rızıklandırırsın." 3. sure (ÂLİ
IMRÂN) 27. ayet (Resmi: 3/İniş:94/Alfabetik:7) Allah, onu
güzel bir kabulle kabul etti ve onu güzel bir bitki gibi besleyip büyüttü. Onu,
Zekeriyya'nın korumasına verdi. Zekeriyya, mihrapta
onun yanına her girdiğinde, orada bir rızık bulur ve sorardı: "Meryem, bu
sana nereden?" Meryem de "Bu, Allah katındandır; çünkü Allah
dilediğini hesapsızca rızıklandırır." derdi. 3. sure (ÂLİ IMRÂN) 37. ayet (Resmi: 3/İniş:94/Alfabetik:7) Ki
Allah kendilerine, yapıp işlediklerinin en güzelini versin ve lütfundan onlara
artışlar sağlasın. Allah dilediğini hesapsızca rızıklandırır. 24. sure (NÛR) 38. ayet (Resmi: 24/İniş:102/Alfabetik:84) "Kötü
bir iş yapan, sadece yaptığı kadarıyla cezalandırılır. Erkek ve kadından mümin
olarak iyi bir iş yapana gelince, işte böyleleri
cennete girerler ve orada hesapsız bir biçimde rızıklandırılırlar."
40. sure (MÜ'MİN) 40. ayet (Resmi:
40/İniş:60/Alfabetik:69)
(3) 
Kıtlık (sınavdır)
Şunlar size haram kılınmıştır:
Boğazlanmayarak ölmüş hayvanın eti, kan, domuz eti, üzerine Allah'tan
başkasının adı anılmış, boğulmuş, vurulmuş, yuvarlanmış, süsülmüş, canı
üzerineyken yetişip kestikleriniz müstesna olmak üzere canavar tarafından
yırtılmış ve dikili adak taşları üzerinde boğazlanmış hayvanlar ve bir de fal
oklarıyla kısmet paylaşmanız... Bütün bunlar birer sapıştır. Küfre batmış
olanlar bugün dininizden ümitlerini kestiler. Artık onlardan korkmayın, benden
korkun! Bugün sizin için dininizi kemale erdirdim, üzerinizdeki nimetimi
tamamladım ve sizin için din olarak İslam'ı / Allah'a teslim olmayı seçtim. Şu da var ki, her kim ciddi bir açlıkla yüz yüze gelir de
günaha kaçmak maksadı olmaksızın onlardan yemek zorunda kalırsa, elbette Allah
Gafûr ve Rahîm'dir. 5. sure
(MÂİDE) 3. ayet (Resmi: 5/İniş:110/Alfabetik:60) Yemin olsun ki biz, Firavun
hanedanını yakalayıp ürün eksikliğiyle senelerce sıktık ki, düşünüp öğüt
alabilsinler. 7. sure (A'RAF) 130. ayet
(Resmi: 7/İniş:39/Alfabetik:9)
RESUL KUR'AN'IN KUR'AN MESAJLARI - M. Kemal Adal
Selam...
T.C. / M. Kemal Adal
